MAM OCHOTĘ NA…

Trudności z opanowaniem zachcianek na niektóre produkty spożywcze są zmorą wielu z nas. Ale czym dokładnie jest apetyt na jedzenie objawiający się zachciankami i dlaczego je odczuwamy? Ich cechami charakterystycznymi są a) intensywność i b) specyfika. Mówiąc prościej, apetyt na jedzenie jest silnym pragnieniem konkretnych produktów, które są czymś więcej niż tylko głodem i dość trudno jest im się oprzeć. Powszechnie uważa się, że głód pokarmowy jest wyrazem mądrości naszego organizmu, który poprzez zachcianki na niektóre pokarmy zawierające pewne składniki odżywcze, sygnalizuje nam ich niedobory. Jednak inni utrzymują, że silne odczuwanie pragnienia na dany produkt odnosi się raczej do tego, czego chce mózg, niż tego, czego potrzebuje organizm. Jeśli jesteś podatny na tego rodzaju zachcianki, jedną ze sztuczek, aby uniknąć ulegania im, jest wypicie szklanki wody, ponieważ odwodnienie może być błędnie interpretowane jako głód. Inną skuteczną metodą jest podjęcie aktywności, zmiana działania, ponieważ głód najczęściej pojawia się w domu lub w pracy, kiedy jesteśmy znudzeni. Jeśli jednak twoje zachcianki nadal się utrzymują, oto kilka rzeczy, które twój organizm może intuicyjnie próbować ci przekazać.

Sól

Sód jest niezbędną częścią naszej diety i pomaga zachować równowagę płynów ustrojowych. Niedobory sodu występują stosunkowo rzadko (nadmierna konsumpcja soli występuje częściej w dietach zachodnich). Jednak przyjmowanie niektórych leków i odwodnienie z powodu biegunki, wymiotów lub pocenia się mogą znacznie obniżyć poziom sodu, a osoby o jego niskim poziomie często zgłaszają apetyt na słone potrawy. Staraj się wypijać około 2,5 litra wody dziennie, aby pozostać dobrze nawodnionym. Możesz spróbować zmienić smak wody, dodając plasterki świeżego ogórka, cytryny lub listki świeżej mięty. Chęć słonych pokarmów może również wskazywać, że nasze nadnercza, które kontrolują naszą reakcję na stres, mogą sobie nie radzić. Kiedy jesteśmy przewlekle zestresowani, nasze nadnercza stale "wypompowują" wysoki poziom hormonu stresu kortyzolu, co może prowadzić do stanu zwanego „wyczerpaniem nadnerczy”.  Taki stan może mieć wpływ na ciśnienie krwi, powodując jego obniżenie, co prowadzi do objawów, takich jak zawroty głowy. Zakłada się, że osoby cierpiące na wyczerpanie nadnerczy mogą pragnąć słonych pokarmów w celu zwiększenia ciśnienia krwi. W tym celu, dobrze sprawdzą się medytacja, ćwiczenia oddechowe lub inne techniki radzenia sobie ze stresem, ponieważ badania sugerują, że przerwa na głębokie oddychanie lub medytację przed sięgnięciem po słone przekąski może pomóc obniżyć poziom hormonu stresu i zmniejszyć obrzęki.

Czerwone mięso

Żelazo jest jednym z najczęściej niedoborowych składników mineralnych na całym świecie, szczególnie u kobiet w wieku menstruacyjnym, w okresie ciąży i wśród dzieci. Istnieje wiele anegdot na temat zwiększonego apetytu na czerwone mięso u osób cierpiących na niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza. Żelazo ze źródeł zwierzęcych (hemowe) jest bardziej biodostępne dla organizmu niż żelazo ze źródeł pochodzenia roślinnego (niehemowe), więc apetyt na czerwone mięso może potencjalnie być próbą zwiększenia zapasów żelaza przez organizm. Innym niezwykłym objawem związanym z niedokrwistością z niedoboru żelaza jest apetyt na produkty takie jak brud, lód i skrobia. Stan ten występuje najczęściej w ciąży, gdy zapas żelaza u matki może łatwo ulec wyczerpaniu. Aby uzupełnić niedobory żelaza, preferowane jest spożywanie organicznego mięsa ze zwierząt karmionych trawą, ponieważ wykazano, że zawierają one wyższe poziomy przeciwzapalnych kwasów tłuszczowych omega 3. Wegetariańskie źródła żelaza obejmują suszone owoce, takie jak suszone śliwki, figi i morele (w miarę możliwości wybierz produkty bezsiarkowe), fasolę, rośliny strączkowe i zielone warzywa, takie jak brokuły i szpinak. Jako że żelazo jest lepiej wchłaniane przez organizm w obecności witaminy C, wyciskanie soku z cytryny na produkty bogate w żelazo lub spożywanie ich wraz z owocami i warzywami bogatymi w witaminę C może skutecznie zwiększyć wchłanianie żelaza.

Węglowodany

Wzmożona chęć na węglowodany jest zjawiskiem powszechnym, ​​w konsekwencji którego wiele osób sięga po płatki, chleb, czy makarony. Glukoza, którą dostarczamy z węglowodanami, jest preferencyjnie wykorzystywana przez nasz organizm i mózg jako substrat energetyczny, ponieważ jesteśmy w stanie szybko przekształcić ją w energię. Może to być powód, dla którego ludzie sięgają po produkty bogate w węglowodany, gdy czują się zmęczeni i ospali. I odwrotnie, spożywanie dużej ilości przetworzonych węglowodanów prostych może faktycznie prowadzić do zaburzonej gospodarki węglowodanowo- insulinowej we krwi, pogłębiając uczucie zmęczenia. Wybieranie pełnoziarnistych węglowodanów złożonych zamiast rafinowanych, oczyszczonych odpowiedników oraz uwzględnianie niewielkiej ilości białka lub zdrowych tłuszczów w każdym posiłku, powinno pomóc zmniejszyć głód na węglowodany i utrzymać poziom energii na dłużej. Istnieje również silna korelacja między wzmożonym apetytem na węglowodany a nastrojem, przy czym wiele osób zgłasza wzrost pozytywnego nastroju wkrótce po zjedzeniu posiłku bogatego w węglowodany. Jedna hipoteza jest taka, że apetyt na węglowodany jest spowodowany obniżoną aktywnością serotoniny - naszego hormonu szczęścia w mózgu. To może wyjaśniać, dlaczego ludzie sięgają po przekąski między 15:00 a 17:00, kiedy poziom serotoniny jest naturalnie mniej aktywny. Serotonina powstaje z aminokwasu tryptofanu. Podczas gdy tryptofan znajduje się w pokarmach bogatych w białko, spożywanie węglowodanów zwiększa ilość tryptofanu, który jest w stanie przekroczyć barierę krew-mózg, przekształcając się w serotoninę.

Czekolada

Najczęściej zgłaszanym produktem wobec którego odczuwany jest wzmożony apetyt, szczególnie u kobiet przed menstruacją, jest czekolada, która stanowi niemal połowę wszystkich zgłaszanych produktów, wobec których odczuwamy silne pragnienie spożycia! Ochota na czekoladę jest również silniejsza i zanika znacznie wolniej niż zachcianki na inne pokarmy. Niektórzy twierdzą, że w wyniku tego, iż kakao charakteryzuje się wysoką zawartością magnezu, apetyt na czekoladę może sugerować niedobór tego ważnego składnika mineralnego. Wiele innych produktów spożywczych, takich jak zielone warzywa liściaste, charakteryzuje się wysoką zawartością magnezu, jednak tendencja do wzmożonego apetytu na te produkty nie jest obserwowana. Jednak jak dotąd badania nie potwierdziły, aby ochota na czekoladę była związana z zaburzeniami równowagi w organizmie. W rzeczywistości, większość prac naukowych stwierdza, iż ​​głód na czekoladę jest częściej związany z wyzwalaczami emocjonalnymi i społecznymi lub czynnikami kulturowymi. Jednak niską podaż magnezu wraz z dietą obserwuje się wśród wielu osób, a dobrej jakości ciemna czekolada jest bogatym jego źródłem. Z tego powodu, sięgnięcie po kilka jej kostek nie wyrządzi Ci żadnej krzywdy. Wybierz jednak czekoladę o zawartości kakao min. 80 % i upewnij się, że w swojej codziennej diecie uwzględniasz zielone warzywa!

Cukier

Cukier i słodycze należą do drugiej po czekoladzie najbardziej pożądanej kategorii produktów spożywczych. Badania na zwierzętach wykazały znaczące podobieństwa między spożywaniem cukrów a efektami podobnymi do zażywania narkotyków, w tym objadanie się, pragnienie, uzależnienie, system nagrody i uwalnianie opioidów w organizmie. W związku z tym, niektórzy uważają, że cukier ma właściwości uzależniające. Szczególnie silne pragnienie obserwuje się, kiedy jesteśmy zmęczeni i zestresowani. Może tak być dlatego, iż cukry proste to szybko przyswajalne źródło energii dla organizmu. Jednak zbyt częste uleganie wzmożonemu apetytowi na cukier może siać spustoszenie w naszym organizmie, powodując zaburzenia gospodarki węglowodanowej, a w następnej kolejności dalsze i silniejsze pragnienie cukru i innych stymulantów oraz konsekwencje zdrowotne, takie jak cukrzyca typu II. Osobom mającym słabość do słodyczy może brakować chromu, który jest niezbędnym składnikiem mineralnym, pomagającym utrzymać równowagę cukru we krwi i zmniejszającym apetyt. Dieta bogata w cukier może również negatywnie wpływać na mikrobiom jelitowy. Zachwianie równowagi bakterii i innych organizmów takich jak drożdże, które rozwijają się na diecie bogatej w cukier, przyczynia się do wzmożonego pragnienia na niektóre produkty. Wytwarzają się wtedy toksyny, które zmieniają nasz nastrój, upośledzając nerw błędny łączący jelito i mózg. Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co może powodować szczególne pragnienie na niektóre pokarmy. Próba ich ograniczenia często wiąże się z jeszcze bardziej wzmożonym apetytem na niedostępne jedzenie, a doświadczanie głodu zgłaszane przez osoby odchudzające się okazuje się silniejsze niż u osób nie będących na diecie. Z drugiej strony jednak wykazano, że post okresowy może zmniejszać apetyt. Sugeruje się, że za takim stanem rzeczy mogą stać różne procesy w tym poznawcze, emocjonalne i fizyczne. To, czy konkretne pragnienia i zachcianki mogą nam powiedzieć o potrzebach żywieniowych organizmu, wciąż pozostaje kwestią dyskusyjną. Jednak przestrzeganie zbilansowanej diety, o wysokiej zawartości warzyw, owoców, dobrej jakości białka i zdrowych tłuszczów, wybieranie węglowodanów złożonych i podejmowanie działań mających na celu zmniejszenie stresu w życiu codziennym może skutecznie pomóc ograniczyć wzmożony apetyt i zachcianki.